8 خطري که زن اهداکننده تخمک را تهديد مي‌کند

در بعضي موارد، علل ناباروري به گونه اي نيست که با تجويز دارو يا روش هاي پيشرفته درمان ناباروري بتوان آنها را رفع کرد، براي مثال در بعضي زنان به خاطر سن بالا، يائسگي زودرس و اختلالات ديگر، عليرغم سالم بودن ارگان هاي باروري، به علت نداشتن تخمک از امکان باروري محروم هستند. در اين افراد تنها راه باروري، دريافت تخمک اهدايي از يک داوطلب زن است.



در سال هاي نه چندان دور هنگامي که زوجي براي بچه دار شدن اقدام مي کردند و نتيجه نمي گرفتند، يا به شرايط بي فرزندي عادت مي کردند و يا جدا مي شدند و يا فرزند شخص ديگري را به عنوان فرزند خود بزرگ مي کردند.اما هم اکنون روش هاي درمان نازايي پيشرفت زيادي کرده اند. به عنوان مثال اگر خانمي به دلايل مختلف تخمک نداشته باشد و به همين دليل قادر به بچه دار شدن نباشد، مي تواند از تخمک اهدايي خانم ديگري استفاده کند.

 در محيط آزمايشگاه تخمک اهدايي توسط اسپرم هاي مرد که همسر گيرنده تخمک است لقاح مي يابد و جنين حاصله از اين لقاح در رحم زن نابارور منتقل مي شود.اولين کودک حاصل از اهداي تخمک در جهان در سال 1984 متولد شده است و اين روش هم اکنون در کشور ما پس از طي مراحل شرعي و قانوني آن سالهاست که مورد استفاده قرار مي گيرد.

 

در اينجا خطرات احتمالي که ممکن است سلامت زن اهداکننده تخمک را تهديد کند، آورده شده است.

 

1- مشکلات تزريق: براي تحريک تخمدان هاي زن اهداکننده تخمک، پزشک هورمون هايي را به او تزريق مي کند تا تخمک هاي سالم آزاد شوند. بسياري از خانم ها هيچ گونه مشکلي در حين تزريق برايشان بوجود نمي آيد، اما عده اي ممکن است حساسيت نشان دهند و ناراحتي هايي مانند قرمزي و کبودي را در محل تزريق تجربه کنند. برخي زنان علائم نادر مانند احتباس مايعات در بدن، درد سينه ها هنگام دست زدن، کج خلقي و .. را گزارش کرده ند.
 

2- کيست تخمدان :يکي از مشکلات زن اهداکننده تخمک، کيست هاي تخمداني مي باشد. اين عارضه در کمتر از يک درصد موارد گزارش شده است. در صورت تشکيل کيست هاي تخمداني، روش جراحي براي اين زنان پيشنهاد مي شود.


3- سندرم تحريک بيش از حد تخمدان ها : در برخي از اهداکننده هاي تخمک، سندروم تحريک بيش از حد تخمدان ها ايجاد مي شود که عوارضي مانند کم آبي بدن، آسيب کليه ها، تجمع مايعات در اندام ها و مشکلات لخته شدن خون را دارد. زماني که قرار است از زن اهدا کننده، تخمک گرفته شود، هورموني به بدن او تزريق مي شود تا بدن او چند تخمک آزاد کند. اگر بدن او نتواند سطح هورمون هاي تزريق شده را در بدن کنترل کند و نسبت به آنها حساسيت نشان دهد، سلامتي فرد تهديد مي شود و حتي ممکن است زندگي فرد را در معرض خطر قرار دهد .گاهي ديده مي شود که فرد پس از اهداي تخمک، دچار افسردگي مي شود. لازم به ذکر است که براي جلوگيري از بوجود آمدن اين مشکل، فرد اهدا کننده بايد خود را از لحاظ رواني آماده کند تا بتواند پاسخ گوي سئوالات خود در آينده باشد

4- آسيب رگ هاي خوني: احتمال ايجاد اين عارضه کم مي باشد. اين عارضه مي تواند در حين برداشتن تخمک از بدن فرد ايجاد شود و به رگ هاي خوني فرد اهداکننده آسيب برساند و يا پس از اهدا، فرد دچار عفونت شود .اما اگر پزشک حاذق و متبحري اين کار را انجام دهد، احتمال ايجاد صدمه و آسيب هاي بدني کاهش پيدا مي کند.


5- گر گرفتگي : يکي از عوارض تزريق هورمون هاي تحريک کننده تخمدان، گر گرفتگي است. عرق کردن، اضطراب،خشکي واژن، بي خوابي، ضربان قلب سريع و احساس گرماي شديد از عوارض اين تزريق محسوب مي شود.پزشکان براي فرد اهداکننده تخمک شرايطي مانند يائسگي را  بوجود مي آورند تا در طي آن بتوانند تخمک آزاد شده را دريافت کنند (علائم شبه يائسگي). فرد ممکن است براي مدتي دوره منظم قاعدگي را از دست بدهد.


6- افسردگي و مشکلات رواني : گاهي ديده مي شود که فرد پس از اهداي تخمک، دچار افسردگي مي شود. لازم به ذکر است که براي جلوگيري از بوجود آمدن اين مشکل، فرد اهدا کننده بايد خود را از لحاظ رواني آماده کند تا بتواند پاسخ گوي سئوالات خود در آينده باشد، مثلا به خود افتخار کند که توانسته يک فرزند را به ديگران اهدا کند و وسيله خوشحالي خانواده اي را فراهم آورد و ناتواني يک زن را براي بچه دار شدن جبران کند.


تذکر : در کشور هايي که مجهز به تکنولوژي اهداي تخمک مي باشند، زنان معمولا با دو نوع انگيزه اقدام به اهداي تخمک مي کنند.
 

انگيزه اول که بسيار پسنديده مي باشد اين است که فرد قصد کمک به زوج ناباروري را دارد که معمولا بروز افسردگي و مشکلات رواني و اخلاقي در اين طيف از زنان بسيار کم گزارش شده است و معمولا اين گروه رضايت مندي خود را از اهداي تخمک اعلام مي کنند.


دسته دوم تنها انگيزه مالي برايشان مهم است که متاسفانه اين دسته از زنان به محض مواجهه با عوارض ناشي از اهداي تخمک، دچار مشکلات و مسائل رواني مي شوند و ممکن است افسردگي هاي طولاني مدت بگيرند.
 

7- سرطان دستگاه هاي تناسلي : برخي مطالعات نشان داده است که اهداي تخمک شانس فرد را براي ابتلا به سرطان هاي زنانه مانند سرطان تخمدان، گردن رحم، واژن و رحم افزايش مي دهد. اعتقاد بر آن است که هورمون تزريق شده براي توليد تخمک مي تواند منجر به بروز سرطان هاي زنانه شود.


8- احتمال مرگ : اگر چه احتمال مرگ بسيار نادر مي باشد، اما علت مرگ مي تواند ابتلا به سرطان هاي زنانه، از دست دان اندام و يا پيشرفت عوارض سندروم تحريک بيش از حد تخمدان ها باشد.