تحقيقات درباره ميگرن بسياري از باورهاي عمومي درباره آن را مورد ترديد قرار داده است. شواهد فزاينده حاكياز آن است كه تقريبا تمام موارد سردردهايي كه به سينوسها نسبت داده ميشوند، در واقع سردردهاي ميگرني هستند؛ در نتيجه مصرف داروهاي ضداحتقان (پرخوني مخاط) يا آنتيبيوتيكها اين سردردها را تسكين نميبخشد.
خوشبختانه در حال حاضر داروهاي بسياري در دست است كه يا از حمله ميگرن جلوگيري ميكنند يا باعث فروكشكردن سردرد آغازشده ميشوند.درمان ميگرن در دو دهه اخير راهي طولاني را پيموده است و بنابراين كساني كه فكر ميكنند مبتلا به ميگرن هستند بهتر است به متخصص مغز و اعصاب سري بزنند و در صورت تشخيص قطعي از درمان هاي موثر موجود استفاده كنند.
بررسيها نشان ميدهد كه تنها نيمي از مبتلايان به ميگرن "كلاسيك" از منافع داروهاي جديد بهره ميبرند. اگر تعداد افرادي كه سردرد خود را به عارضه سينوسهايشان نسبت مي دهند به افراد قبلي اضافه كنيم، تعداد افراد دچار ميگرن كه درمان مناسب دريافت نميكنند به دو برابر مي رسد.
سازمان جهاني بهداشت(WHO) ميگرن را در رده ناتوانكنندهترين بيماريهاي انساني قرار ميدهد. حدود 28 ميليون آمريكايي از چنان ميگرن شديدي رنج ميبرد كه باعث ميشود موقتا كاركردشان در محل كار يا خانه مختل شود. چندين ميليون نفر ديگر هم اشكال خفيفتر ميگرن را تجربه ميكنند.
ميگرن عارضهاي بيشتر از سردرد صرف است. درد ضرباندار ميگرن كه معمولا در يك طرف سر بروز ميكند اغلب با تهوع، استفراغ و حساسيت شديد به نور همراه است و فرد احساس يك ناخوشي عمومي ميكند.
علاوه براين افراد ممكن است دچار گرفتگي بيني، تاري ديد، اسهال، دردهاي چنگهاي شكم، احساس غيرطبيعي گرما يا سرما، اضطراب، افسردگي، تحريكپذيري و ناتواني در تمركز شوند.اغلب مبتلايان به شكل شديد بيماري بدون درمان نميتوانند حتي از عهده انجام سادهترين كارها برآيند و بايد به تختخواب پناه ببرند تا حمله سردرد پايان يابد.پس از حمله هم مبتلايان اغلب احساس خستگي، تحريكپذيري، بيقراري يا افسردگي ميكنند، هرچند كه برخيها هم احساس سرزندگي و پرانرژي بودن غير معمولي ميكنند.
حدود چهار درصد كودكان پيش از بلوغ ميگرن دارند. پس از بلوغ اين ميزان تا 6 درصد در مردان و 18 درصد در ميان زنان افزايش مي يابد و بعد به تدريج تا 40 سالگي شيوع ميگرن كاهش مييابد.
ميزان بالاتر شيوع ميگرن در ميان زنان با نوسانات ميزان هورمون جنسي زنانه يا استروژن ارتباط داده شده است؛ كاهش ميزان استروژن در پيش از قاعدگي ماهانه باعث تحريك بروز ميگرن قاعدگي ميشود، كه نسبت به اشكال ديگر ميگرن شديدتر و طولانيمدتتر است. اين نوع ميگرن معمولا در بارداري كه سطح استروژن بالاست فروكش ميكند و با يائسگي و پايان نوسانات هورموني پايان ميپذيرد.
گرچه مدتها اعتقاد براين بود كه ميگرن يك سردرد عروقي اوليه است كه نتيجه انقباض و بعد گشادشدن عروقخوني در سر است، در حال حاضر آن را ناشي از تغييرات عصبي در مغز و آزادي مواد پپتيدي عصبي-التهابي ميدانند كه به نوبه خود باعث انقباض عروقي ميشوند. سردرد اغلب قبل از اينكه رگها گشاد شوند شروع ميشود. اين پپتيدهاي التهابي رشتههاي عصبي را حساس ميكنند و در نتيجه آنها به تحريكات معمول مانند ضربان نبض عروق واكنش نشان ميدهند و باعث درد ميگرني ميشوند.
برخي افراد پيش از سردرد علائمي بينايي، حسي يا حركتي را تجربه ميكنند كه براي كمتر از يك ساعت طول مي كشد. اين علائم شامل ديدن جرقههاي نوراني، بيحسي در دست، سرگيجه و ناتواني در سخن گفتن است. افرادي كه اين علائم را تجربه ميكنند بر اساس يافتههاي منتشر شده در شماره اين ماه نشريه انجمن پزشكي آمريكا(JAMA) دو برابر بيشتر در معرض خطر بيماري قلبي-عروقي هستند.
گاهي ميگرن در برخي خانوادهها بيشتر ديده مي شود.دو ژن شناسايي شدهاند كه جهش در هركدام انها با اين ميگرنهاي خانوادگي ارتباط دارد.
گر چه شكل كلاسيك ميگرن معمولا با بيماريهاي ديگر اشتباه نميشود، سردرد ميگرني در اغلب موارد به اشتباه به سردرد ناشي از تنش يا مشكل سينوسها نسبت داده ميشود احتمالا به اين خاطر كه ميگرن هم ميتواند باعث پرخوني و گرفتگي بيني، فشار و درد در پيشاني، زير چشمها، و ناراحتي در هر يك از دو طرف صورت شود.
رسيدن به تشخيص درست
يك بررسي بوسيله دكتر اريك اكراس در آريزونا نشان داد كه 90 درصد افرادي كه سردرد خود را به سينوسهايشان نسبت ميدادند در واقع به ميگرن مبتلا بودند.اين افراد پيش از آن كه تشخيص صحيح بيماريشان داده شود و دردشان با درمان مناسب تسكين پيدا كند، به طور متوسط به چهار دكتر مراجعه كرده بودند. نه آكادمي آلرژي و آسم آمريكا و نه آ كادمي بيماريهاي گوش و حلق و بيني آمريكا چيزي به نام "سردرد سينوسي" را به رسميت نميشناسند؛ تنها هنگام عفونتهاي سينوس گاهي سردرد رخ ميدهد.
مبتلايان به ميگرن مدتهاست كه به اجتناب از خوردن غذاهايي مانند شكلات و پنير كهنه توصيه ميشدند. اما شواهد علمي چنداني در حمايت از اين توصيههاي غذايي وجود ندارد. علل شايعتر آغاز حمله ميگرن شامل استرس(مثبت يا منفي)،تغييرات آب و هوايي ، خستگي و اختلالات خواب و نيز مصرف بيش از حد داروهاي مسكن مي شود.
يافتن علت
براي اين كه عوامل محرك سردرد در شما تعيين شود، تقويمي از وقايع روزنه را نگهداريد، و در آن غذاهايي را كه مي خوريد يا وقايعي كه پيش از شروع سردرد رخ ميدهد را ثبت كنيد. اگر زني در سنين بچهدار شدن هستيد،مراحل پريود ماهانهتان را ثبت كنيد. اگر لازم بود براي تعيين غذاهايي كه حمله سردرد شمار را بوجود ميآورند، يك رژيم غذايي حذفي را دنبال كنيد، به اين معنا كه غذاهاي گوناگون را ناگهان قطع كنيد و سپس يكي يكي آنها را به رژيم غذاييتان اضافه كنيد و تاثير آنها را بر سردرد خود بسنجيد.
داروهايي مختلفي براي پيشگيري و درمان ميگرن وجود دارند. در صورت عدم تاثير هر كدام آنها داروي ديگر امتحان ميشود. اگر گاهگاه حمله ميگرن داريد، استفاده از يك دارو از گروه تريپتانها در شروع سردرد معمولا سردرد را خاموش ميكند يا شدت و مدت آن را كاهش مي دهد.
در موارد حملات مكرر ميگرن بهتر است از داروهاي پيشگيري كننده به همراه داروهاي تسكيندهنده مانند استامينوفن، آسپيرين، تريپتانها يا مسكنهاي شبهافيوني مانند كدئين در صورت بروز حمله استفاده كنيد.
از جمله موثرترين داروهاي پيشگيري كننده داروهاي ضدافسردگي سه حلقهاي، مسدودكنندههاي گيرنده بتا مانند پروپرانولول و داروهاي ضد صرع مانند گاباپنتين هستند. برخي از افراد از تكنيكهاي آرامش عضلاني، بازخورد زيستي، و مديريت استرس سود ميبرند. بررسيها تاثير مفيد مكملهاي ريبوفلاوين، يك از ويتامينهاي گروه B ،(چهارصد ميليگرم در روز) را در كاهش حملات ميگرن نشان دادهاست.
شايد مهمترين چيز در خلاصييافتن از ميگرن مراجعه به پزشك باتجربه در تشخيص و درمان ميگرن است.بسياري از بيماران راه را عوضي ميروند و گاهي با مصرف بيش از حد داروهايي كه بدون نسخه قابل تهيه است ميگرن خود را بدتر ميكنند.برخي ديگر هم پس از مراجعه به يك پزشك و نتيجه نگرفتن فكر مي كنند كه بيماري آنها قابل درمان نيست.
حتي اگر تا چند سال قبل مراجعه به پزشك متخصص هم مشكل شما را حل نكرده باشد، اكنون درمانهايي جديد – ونيز دركي بهتر از ماهيت ميگرن – وجود دارد و عاقلانه است كه يك بار ديگر بخت خود را بيازماييد