تنبلی تخمدان

کم‌کاری تخمدان از بیماری‌های شایع در زنان است که اغلب با وجود سابقه در بستگان (خواهر، مادر، عمه، خاله و...) اتفاق می‌افتد. مهم‌ترین علامت این بیماری، قاعدگی‌های دیر به دیر و گاهی هر چند ماه یکبار است.

توضیح این که اصولا قاعدگی طبیعی هر 28 تا 30 روز یکبار است و این فاصله می تواند از هر 21 روز تا 35 روز یکبار هم باشد، اما اگر طولانی تر از این زمان باشد یعنی از شروع یک قاعدگی تا شروع بعدی بیش از 35 روز طول بکشد نیاز به بررسی و مراجعه به پزشک دارد.

برخلاف تصور عمومی، بروز این اتفاق در سنین پایین (16 ـ 17 سالگی) بی اهمیت نیست و بیماری کم کاری تخمدان ـ که به آن در اصطلاح علمی تخمدان پلی کیستیک می گوییم ـ می تواند از همین زمان شروع شود.

از علائم این بیماری، زیادشدن هورمون های مردانه یا اثرات آن است. یعنی ممکن است در آزمایش خون، هورمون تستوسترون یعنی هورمون مردانه زیاد بوده یا سطح هورمون طبیعی باشد، ولی فقط علائم افزایش این هورمون ها به صورت افزایش موهای زائد یا آکنه بروز کند.

افزایش مو های زائد به معنی افزایش مو های نواحی خاصی از بدن است که مهم ترین نقاط آن شامل ناحیه فوقانی لب، چانه، روی جناغ سینه، اطراف ناف و روی ران هاست.

در این نواحی به دلیل حساس بودن ریشه های مو به هورمون های مردانه، مو ها زبر، خشن و سیاه تر از معمول رشد می کنند.

توضیح این که ساعد و ساق نواحی حساس به هورمون نبوده و پرمویی در این نواحی عمدتا سرشتی است و ربطی به هورمون ها ندارد.

از دیگر علائم این بیماری، بروز چاقی و آکنه (جوش های صورت در سن بلوغ) در سنین شروع قاعدگی است که اغلب این علائم با قاعدگی های دیر به دیر همراه است.

از علائم آزمایشگاهی دیگر این سندرم، مقاومت به انسولین است که در نهایت می تواند به دیابت منجر شود.

به این ترتیب بیمارانی که مبتلا به تنبلی تخمدان هستند در واقع استعداد ابتلا به دیابت را دارند و در صورتی که پرخوری کنند و وزن مناسب نداشته باشند در سنین میانسالی مبتلا به دیابت خواهند شد.

ابتلا به دیابت بارداری نیز در این بیماران کاملا امری محتمل است. یکی از مهم ترین تبعات این بیماری نازایی است که در حدود 40 درصد مبتلایان وجود دارد.

همچنین احتمال سرطان پستان و رحم در این افراد بیشتر از افراد عادی است. احتمال ابتلا به بیماری های فشار خون و بیماری قلبی و نیز دیابت در سال های بعد در این افراد زیادتر است.

از مهم ترین علائم این سندرم که علت نامگذاری آن به عنوان تخمدان پلی کیستیک است، دیده شدن کیست های متعدد کوچک در تخمدان ها در سونوگرافی است.

سایز این کیست ها معمولا زیر 10 میلی متر بوده (9 ـ 2 میلی متر) و به تعداد زیاد در هر تخمدان است و برخلاف کیست های بزرگ تر و منفرد تخمدان، این کیست ها معمولا طی دو تا سه ماه بعد از بین نمی رود. به علاوه در سونوگرافی این افراد معمولا سایز تخمدان ها بزرگ تر از حد عادی است.

برای جلوگیری از عوارض فوق باید به درمان بیماری اقدام کرد. هدف از درمان، منظم شدن عادت ماهانه و در نتیجه تخمک گذاری منظم تخمدان هاست. این کار در درجه اول با کاهش وزن (در بیمارانی که وزن بالاتر از نرمال دارند) و ورزش منظم در کنار مصرف داروهای مناسب انجام می شود.

دکتر رضا کریمی - فوق تخصص بیماری های غدد

6 خاصیت شگفت انگیز کلسیم
حتماً شما هم همیشه شنیده‌اید که کلسیم برای استحکام استخوان‌ها لازم است اما آیا می‌دانید که این ماده‌ی معدنی مزیت‌ها و خواص دیگری هم دارد؟
باید بدانید که کلسیم نقش موثری در کمک به لاغری، پیشگیری از سرطان کولون، کاهش دردهای پیش از قاعدگی و غیره دارد. در این مطلب می‌گوییم که کلسیم چه خیری به سلامت بدن می‌رساند. با ما همراه باشید.
کلسیم: برای کاهش وزن
این هم یک دلیل خوب و تشویق کننده برای نوشیدن شیر: کلسیم به لاغری و خوش اندامی کمک می‌کند. محققان در طی بررسی‌هایشان مشاهده کردند افرادی که به مدت 18 ماه، روزانه با مصرف محصولات لبنی بین 1300 تا 1400 میلی گرم کلسیم دریافت کردند چربی بدنی کمتری دارند.

باید بدانید که هر چه میزان کلسیم موجود در سلول‌های چربی بیشتر باشد میزان سوخت و ساز آن‌ها هم بیشتر می‌شود. محققان آمریکایی روی افراد بزرگسال مبتلا به چاقی مفرط مطالعاتی انجام دادند.
افرادی که مواد غذایی سرشار از کلسیم مصرف می‌کنند کمتر در معرض بیماری‌های مربوط به لثه قرار می‌گیرند. به عقیده‌ی محققان کلسیم آرواره‌ها را قوی‌تر کرده و با نفوذ باکتری‌ها مقابله می‌کند.

به یک گروه روزانه سه وعده ماست بدون چربی حاوی 1100 میلی گرم کلسیم داده شد و گروه دوم روزانه یک وعده محصولات لبنی حاوی 400 تا 500 میلی گرم کلسیم دریافت کردند. از برنامه‌ی غذایی هر دو گروه 500 کالری کم شد. محققان مشاهده کردند گروهی که ماست خورده‌اند حدود 6.3 کیلو گرم وزن کم کرده و گروه دوم به طور متوسط 5 کیلوگرم لاغر شده‌اند.

همچنین شرکت کننده های گروه اول حدود 81 درصد بیشتر چربی‌های دور شکمیشان را از دست دادند. محققان توصیه می‌کنند علاوه بر مصرف محصولات لبنی کم چرب از مصرف مواد غذایی حاوی کلسیم دیگر مانند بروکلی و آب پرتقال غنی شده غافل نشوید.

کلسیم از ابتلا به سرطان کولون پیشگیری می‌کند
کلسیم و ویتامین D از ابتلا به سرطان پیشگیری می‌کنند. نتایج یک پژوهش نشان داده است که مکمل‌های کلسیم و ویتامین D خطر ابتلا به پولیپ ها را به میزان 18 درصد کاهش می‌دهد. برای مقابله با سرطان باید روزانه بین 1200 تا 1500 میلی گرم کلسیم دریافت کنید.

کلسیم خطر ابتلا به دیابت نوع 2 را کاهش می‌دهد
نتایج پژوهشی که محققان بوستون به مدت 20 سال روی حدود 84000 پرستار سالم انجام دادند نشان می‌دهد خانم‌هایی که روزانه به میزان 1200 میلی گرم کلسیم و 800 واحد بین‌المللی ویتامین D مصرف کرده‌اند به میزان 33 درصد کمتر در معرض ابتلا به دیابت نوع 2 قرار گرفته‌اند.

اگر مکمل کلسیم مصرف می‌کنید توجه داشته باشید که میزان جذب همه‌ی مکمل‌ها به یک اندازه نیست. بدن ما کلسیم مکمل‌های جویدنی را بهتر از قرص‌ها جذب می‌کند. محققان بوستون مشاهده کردند که مصرف روزانه 1200 میلی گرم کلسیم خطر ابتلا به دیابت نوع 2 را کاهش می‌دهد. برای افزایش جذب کلسیم بهتر است در دو نوبت صبح و شب کلسیمتان را مصرف کنید.

کلسیم؛ مفید برای آن‌هایی که می‌خواهند بچه دار شوند
محققان روی موش‌های آزمایشگاهی بررسی‌هایی انجام داده و به این نتیجه رسیدند که استفاده از کلسیم و ویتامین D باعث افزایش قدرت باروری موش‌های نر می‌شود. نتایج پژوهش‌های دیگری که در دانشگاه کلمبیا روی زن‌ها انجام شد نشان می‌دهد که مصرف کلسیم و ویتامین D باعث منظم کردن عادت ماهیانه زن‌ها می‌شود و به درمان سندرم تخمدان پلی کیستیک کمک می‌کند.

کلسیم اثرات منفی سندرم پیش از قاعدگی را کاهش می‌دهد
خانم‌هایی که به این بیماری دچارند می‌توانند دردها و اثرات منفی آن را درک کنند. متأسفانه خانم‌هایی که به این مشکل دچار هستند هر ماه با کابوسی به نام آغاز دوره‌ی ماهانه‌ی خود مواجه هستند. اما خبر خوشی که شاید فکرش را نکنید این است که نوشیدن شیر می‌تواند شما را از این کابوس رها کند و اثرات منفی سندرم پیش از قاعدگی را کاهش دهد.

نتایج پژوهش طولانی مدتی که روی 3000 زن انجام شد نشان می‌دهد خانم‌هایی که روزانه چهار مرتبه شیر کم چرب یا بدون چربی مصرف می‌کنند 40 درصد کمتر با اثرات منفی سندرم پیش از قاعدگی مواجه می‌شوند. این در حالی است که این دردها در بین خانم‌هایی که هر هفته فقط یک بار شیر می‌نوشند بیشتر است.

البته محققان هنوز به درستی درنیافته‌اند که کلسیم و ویتامین D با چه مکانیسمی باعث کاهش این علائم می‌شود. اما یک نظریه وجود دارد که می‌گوید احتمالاً علائم سندرم پیش از قاعدگی به دلیل کمبود کلسیم بدن بیشتر می‌شود. محققان مشاهده کرده‌اند میزان استروژن خانم‌هایی که از این سندرم رنج می‌برند بیشتر و میزان کلسیم آن‌ها کمتر از خانم‌هایی است که دچار این مشکل نیستند.

کلسیم برای تضمین سلامت دهان
دریافت کلسیم زیاد خدمت بزرگی به سلامت دهان می‌کند. نتایج پژوهش طولانی مدتی که روی 13000 نفر انجام شد نشان می‌دهد افرادی که مواد غذایی سرشار از کلسیم مصرف می‌کنند کمتر در معرض بیماری‌های مربوط به لثه قرار می‌گیرند. به عقیده‌ی محققان کلسیم آرواره‌ها را قوی‌تر کرده و با نفوذ باکتری‌ها مقابله می‌کند.

سونوگرافی از طریق واژن

امروزه سونوگرافی یکی از روش های مهم تصویربرداری در تشخیص بیماری ها می باشد. سونوگرافی ترانس واژینال نیز یکی از انواع سونوگرافی می باشد.

کلمه سونوگرافی از لفظ لاتین sono به معنی صوت و نیز graphic به معنی ترسیم گرفته شده و ultrasound از ultra به معنی ماورا و نیز sound به معنی صوت یا صدا گرفته شده است.

سونوگرافی فراصوتی

این روش بر مبنای امواج ماورای صوتی و برای بررسی بافت های زیرپوستی مانند عضلات، مفاصل، تاندون ها و اندام های داخلی بدن و ضایعات آنها استفاده می شود.

سونوگرافی در حاملگی و تشخیص انواع ناهنجاری های جنین نیز کاربردهای وسیعی دارد.

همچنین امروزه سونوگرافی کاربردهای درمانی دارد و برای تشخیص انواع ناهنجاری ها و بیماری ها  استفاده می شود.

از سونوگرافی در کنترل بیماری ها نیز استفاده می شود.

سونوگرافی ترانس واژینال یک نوع سونوگرافی از ناحیه لگن می باشد که طی آن اعضای تناسلی زن بررسی می شود، از جمله رحم، تخمدان، گردن رحم و واژن.

به این دلیل به آن سونوگرافی ترانس واژینال اطلاق می شود، زیرا از طریق واژن قادر به بررسی این اعضا می باشیم.

استفاده از این  نوع سونوگرافی، بی خطر بوده و روشی  نسبتا غیر تهاجمی بوده محسوب می شود.

چگونه سونوگرافی ترانس واژینال انجام می گیرد؟

متخصص تصویربرداری پروبی را در قسمت واژینال فرد قرار می دهد.

پروب وارد شده، امواج صوتی از خود ایجاد می کند. این امواج فراصوت هنگام برخورد به موانع و اشیا انعکاس هایی دارند که در اخر به شکل تصویرهایی در می آیند که در سونوگرافی ها قابل مشاهده می باشند.

کامپیوتر این امواج را می گیرد و پردازش می کند و به شکل تصویرهای سونوگرافی درمی آورد. متخصص تصویر برداری نیز تصویرهای به دست آمده را بر روی صفحه نمایش مشاهده می کند.

متخصص تصویر برداری با حرکت دادن این پروب، مناطق مختلف و اندام های واقع در ناحیه لگن فرد را مشاهده و بررسی می کند.

سونوگرافی ترانس واژینال را می توان در دوران بارداری نیز انجام داد و این مزیت مهمی به شمار می رود.

اگر متخصص تشخیص دهد که برای بررسی مشکل به وجود آمده در ناحیه لگن بیمار نیاز به وضوح بیشتر لگن و یا رحم می باشد، روش خاص سونوگرافی مانند SIS و سوند هیستروگرافی انجام می گیرد.

در SIS (saline infusion sonography) نیاز به آب نمک استریل می باشد که قبل از فرستادن امواج اولتراسوند وارد رحم می کنند. آب نمک استریل سبب مشخص شدن توده های غیر طبیعی می شود و به پزشک در بررسی های خود کمک می دهد. SIS  در زنان باردار انجام نمی گیرد.

چگونگی آماده شدن برای آزمایش

سونوگرافی ترانس واژینال با مثانه خالی و یا نیمه پر انجام می گیرد. این آزمایش معمولا بدون درد می باشد. اگرچه ممکن است به علت ورود پروب به قسمت واژینال، فرد کمی احساس ناراحتی و فشار ناشی از پروب را داشته باشد.

انجام این تست به چه منظور صورت می گیرد؟

- خونریزی های غیر طبیعی و مشکلات ناشی از قاعدگی

- بررسی توده های تخمدانی و کیست های آن

- بررسی انواع خاصی از مشکلات ناباروری در زنان

- بررسی های حاملگی های خارج رحمی

- دردهای ناحیه لگن

انجام این سونوگرافی در دوران بارداری به چه منظور صورت می گیرد؟

- ارزیابی موارد سقط جنین های مکرر و یا جنین در معرض خطر

- گوش دادن به صدای ضربان قلب جنین در رحم مادر

- مشاهده و بررسی جفت

- مشاهده و بررسی علت خونریزی

- پایش رشد جنین در اوایل دوران بارداری

- مشاهده رحم در حال تغییر و یا در حال باز شدن هنگام زایمان زودتر از موعد

تذکر: سقط های سه ماهه اول از شایع ترین شکایات مراجعین به درمانگاه های زنان می باشد و زنان را دچار مشکلاتی نظیر باقیماندن محصولات حاملگی و خونریزی واژینال می نماید. بنابراین سونوگرافی ترانس واژینال برای بررسی این بیماران بسیار مفید است.

تذکر : برخی از اختلالات که توسط این آزمایش مورد بررسی قرار می گیرد شامل موارد زیر می باشد: سرطان، عفونت، کیست، فیبروم ها، برخی از نواقص مادرزادی هنگام تولد و بررسی جفت.

تذکر : تا کنون هیچ گونه گزارشی از ضرر به جنین و یا مادر در حین انجام این سونوگرافی به دست نیامده است، زیرا هیچ گونه تابش در این سونوگرافی وجود ندارد، تنها از اصوات با امواج فراصوت (خارج از محدوده شنیداری انسان) استفاده می شود.

این سونوگرافی چقدر طول می کشد؟

معمولا انجام این سونوگرافی حدود سی دقیقه طول می کشد. البته این مدت بستگی به میزان وضوح تصویری دارد که بدست آمده است.

تذکر: اگر فرد نتواند فشار ناشی از پروب را در طول آزمایش تحمل کند بنا به صلاحدید پزشک، از داروهایی برای بیهوش شدن و یا رفع حساسیت او استفاده می شود.

تذکر: اگر باردار هستید و نمی خواهید نوع خاصی از سونوگرافی را انجام دهید، حتما با پزشک متخصص زنان و زایمان راجع به انجام دادن و یا ندادن آن مشورت کنید.

چه نوع فرکانسی برای این سونوگرافی استفاده می شود؟

معمولا فرکانسی که این سونوگرافی را با آن انجام می دهند 10 مگاهرتز می باشد. پروبی که این فرکانس را ایجاد می کند، از این طریق واژن به رحم و تخمدان نزدیک می شود و تصویر آنها بر روی مانیتور ایجاد می شود.